Η «αρχική θεραπεία» ή «συντηρητική θεραπεία» ή «μη χειρουργική θεραπεία» αποτελεί την πρώτη φάση της θεραπείας της Περιοδοντίτιδας. Αποτελείται από την σχολαστική απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας και της τρυγίας (πέτρα) από τις επιφάνειες των δοντιών και τις ρίζες. Με την διαδικασία της ριζικής απόξεσης, αφαιρείται ο αιτιολογικός παράγοντας που προκαλεί την υποχώρηση των ούλων και του οστού.

Πρόκειται για μια διαδικασία που απαιτεί από 2 έως 6 επισκέψεις και πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία. Συχνά η ριζική απόξεση συνοδεύεται από την χρήση τοπικών αντιμικροβιακών, αντιβίωσης ή άλλων σκευασμάτων, ανάλογα με την ανάγκη κάθε περιστατικού. Ακολουθεί ένας επανέλεγχος μετά από 6-8 εβδομάδες.

Μετά την μη χειρουργική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς δεν χρειάζονται περαιτέρω θεραπεία και μπαίνουν στη φάση «συντήρησης» του αποτελέσματος της θεραπείας. Απαιτούνται συστηματικές επισκέψεις επανελέγχου (ανά 3, 4 ή 6 μήνες) για να διατηρηθεί η περιοδοντική υγεία.

Κάποιοι όμως ασθενείς έχουν ανάγκη για επιπλέον χειρουργική θεραπεία.